Da tay khô thiếu chất gì? Cách chăm sóc tay mịn màng

Bạn đang phiền lòng vì đôi tay khô ráp, thiếu sức sống và tự hỏi liệu có phải da tay khô thiếu chất gì hay không? Bài viết này sẽ giải đáp các vitamin và dưỡng chất quan trọng mà làn da tay cần, đồng thời chia sẻ những cách chăm sóc da tay khô dễ thực hiện, giúp bạn nhanh chóng lấy lại vẻ mềm mại, mịn màng cho đôi bàn tay.

1. Thế nào là da tay khô?

Da tay khô là tình trạng da ở bàn tay bị thiếu độ ẩm và lipid cần thiết, dẫn đến cảm giác căng tức, thô ráp khi chạm vào và thường trông kém sức sống. Bề mặt da có thể xuất hiện các vảy nhỏ li ti, bong tróc nhẹ, các đường vân tay trở nên rõ nét hơn hoặc thậm chí hình thành những nếp nhăn mảnh. Trong những trường hợp khô nặng hơn, da tay có thể bị mẩn đỏ, ngứa ngáy, đau rát và dễ bị nứt nẻ, đặc biệt là ở các khớp ngón tay hoặc kẽ tay, gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Xem thêm: 

Cách chống lão hóa da tay khoa học, giữ đôi bàn tay mềm mịn

2. Da tay khô thiếu chất gì?

Da tay khô không chỉ là thiếu độ ẩm mà còn có thể là dấu hiệu cơ thể thiếu hụt một số vitamin quan trọng. Dưới đây là vai trò của từng loại vitamin và những biểu hiện cụ thể trên da tay khi thiếu hụt chúng:

2.1. Vitamin A

Vitamin A (dưới dạng Retinoids) có vai trò tái tạo tế bào da, thúc đẩy quá trình sản sinh collagen, giúp duy trì cấu trúc da khỏe mạnh, giữ cho bề mặt da tay mềm mại và góp phần củng cố hàng rào bảo vệ da.

Nếu làn da thiếu vitamin A có thể làm chậm quá trình thay mới tế bào, khiến các tế bào chết tích tụ dày đặc trên bề mặt da. Điều này không chỉ làm da tay trở nên khô ráp, sần sùi; mà còn dễ bị tổn thương, chậm lành vết thương.

2.2. Vitamin B1

Vitamin B1 hoạt động như một chất chống oxy hóa, bảo vệ da khỏi tổn thương do gốc tự do và lão hóa sớm. Nó tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng cho tế bào, bao gồm cả tế bào da, và có thể hỗ trợ cải thiện tuần hoàn máu.

Việc thiếu hụt nhẹ Vitamin B1 có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu ở các chi, làm bàn tay cảm thấy lạnh, da có thể trông nhợt nhạt hoặc hơi xanh. Khả năng phục hồi của da giảm, tay có thể trở nên nhạy cảm hơn, dễ bị viêm, khô ráp.

2.3. Vitamin B2

Vitamin B2 rất quan trọng để duy trì sự toàn vẹn của da và niêm mạc, hỗ trợ quá trình trao đổi chất và tái tạo tế bào khỏe mạnh. Nó cũng góp phần vào cơ chế phòng vệ chống oxy hóa của da. 

Thiếu Vitamin B2 thường biểu hiện rõ ở niêm mạc, nhưng cũng ảnh hưởng đến da tay. Dấu hiệu đặc trưng có thể là da bị khô, đỏ, ngứa, và xuất hiện các vết nứt hoặc lở loét nhỏ, đặc biệt là ở khóe móng tay. Tình trạng khô da này thường đi kèm với viêm và nứt nẻ quanh vùng móng.

2.4. Vitamin B3

Vitamin B3 có vai trò củng cố hàng rào bảo vệ da bằng cách thúc đẩy sản xuất ceramides và axit béo. Nó giúp tăng cường độ ẩm, giảm viêm, cải thiện độ đàn hồi và bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.

Thiếu hụt vitamin B3 là một trong những nguyên nhân da tay bị khô, sần sùi, khô ráp, tăng sắc tố (sạm đen) và bong vảy, đôi khi kèm theo cảm giác ngứa hoặc rát dữ dội, đặc biệt sau khi ra nắng.

2.5. Vitamin B7

Vitamin B7 thường được gọi là Biotin, dưỡng chất này tham gia vào quá trình tổng hợp axit béo, một thành phần cấu tạo nên lớp màng lipid bảo vệ da, giúp duy trì độ ẩm. Nó cũng rất cần thiết cho sức khỏe của tóc và đặc biệt là móng tay.

Thiếu Biotin có thể dẫn đến tình trạng da khô, bong vảy, bị mỏng đi, dễ kích ứng. Đồng thời khiến móng tay trở nên giòn, yếu, dễ gãy và xước.

2.6. Da tay khô thiếu chất gì? Vitamin C

Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, không thể thiếu cho quá trình tổng hợp collagen, giúp duy trì sự săn chắc và cấu trúc của da tay. Nó còn hỗ trợ làm lành vết thương, bảo vệ da khỏi tổn thương do ánh nắng và giúp làm sáng da.

Khi không bổ sung đầy đủ vitamin C, cơ thể có thể biểu hiện qua bàn tay khi da tay trở nên thô ráp, nổi các nốt sần nhỏ quanh nang lông (dày sừng nang lông). Hơn nữa, việc sản xuất collagen kém hiệu quả làm da mỏng manh, dễ bị bầm tím chỉ với va chạm nhẹ và vết thương trên tay lâu lành. Hoặc cũng có thể xuất hiện các chấm xuất huyết nhỏ li ti dưới da (petechiae), da mất đi độ đàn hồi, trông khô và nhăn nheo hơn. 

2.7. Vitamin E

Vitamin E là chất chống oxy hóa, bảo vệ màng tế bào da khỏi tổn thương do gốc tự do, đặc biệt là tác hại từ tia cực tím. Nó có đặc tính chống viêm, giúp củng cố hàng rào bảo vệ da để duy trì độ ẩm và thúc đẩy quá trình phục hồi da.

Thiếu Vitamin E có thể làm da tay trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, da khô nghiêm trọng, thô ráp và kèm theo ngứa. Các vết xước hoặc tổn thương nhỏ trên tay cũng có thể lâu lành hơn do khả năng phục hồi tự nhiên của da bị ảnh hưởng.

Xem thêm: 

TOP 10 kem trị nhăn da tay hiệu quả, dưỡng da trắng mịn

3. Chia sẻ thêm những nguyên nhân da tay bị khô khác

Ngoài vấn đề thiếu vitamin, da bàn tay cũng có thể trở nên khô và thô ráp hơn nếu: 

• Thói quen rửa tay với xà phòng thường xuyên: Việc rửa tay liên tục, đặc biệt là với các loại xà phòng có tính tẩy rửa mạnh, sẽ cuốn trôi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da, khiến da mất đi độ ẩm và trở nên khô căng. 
• Tiếp xúc với nhiều sản phẩm có chất tẩy mạnh: Các hóa chất trong nước rửa chén, bột giặt, nước lau sàn hay các chất khử trùng công nghiệp có thể gây kích ứng và bào mòn lớp màng bảo vệ da, dẫn đến tình trạng khô, nứt nẻ.
• Cháy nắng: Vùng da mu bàn tay thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mà không được bảo vệ sẽ bị tia UV làm tổn thương, mất nước và trở nên khô ráp, thậm chí là bong tróc và sạm màu đi.
• Thói quen mút ngón tay: Nước bọt chứa các enzyme tiêu hóa có thể gây kích ứng và làm mất đi lớp dầu bảo vệ tự nhiên trên da khi tiếp xúc liên tục, khiến vùng da quanh ngón tay bị khô, đỏ và nứt nẻ.
• Điều kiện thời tiết hanh khô: Thời tiết lạnh, khô hoặc độ ẩm không khí thấp (như trong môi trường máy lạnh) sẽ hút độ ẩm từ da ra ngoài môi trường, làm da tay mất nước nhanh chóng và trở nên khô ráp. 

• Điều kiện làm việc không đảm bảo: Những người làm các công việc đòi hỏi rửa tay thường xuyên (nhân viên y tế, đầu bếp), tiếp xúc trực tiếp với hóa chất, dung môi (công nhân, thợ làm tóc) hoặc làm việc ngoài trời mà không có găng tay bảo vệ đều có nguy cơ cao bị khô da tay. 
• Tác dụng phụ của thuốc: Nguyên nhân da tay bị khô có thể là do tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị như thuốc lợi tiểu, thuốc hóa trị, retinoids đường uống hoặc thuốc điều trị mụn. 
• Mắc bệnh lý về da tay: Các bệnh da liễu như viêm da cơ địa (chàm/eczema), vảy nến hoặc viêm da tiếp xúc có thể gây tổn thương hàng rào bảo vệ da, dẫn đến tình trạng da tay khô mãn tính, ngứa, đỏ và bong tróc.

Xem thêm: 

Lý giải nguyên nhân bàn tay nhăn nheo & cách chăm sóc đúng

4. Làm thế nào để chăm sóc da tay khô?

Để cải thiện tình trạng da tay bong tróc và duy trì sự mềm mại, bạn có thể áp dụng các cách chăm sóc da tay bị khô sau đây:

4.1. Xây dựng chế độ ăn đủ chất và uống đủ nước 

Trong chế độ ăn uống, bạn nên ưu tiên thực phẩm giàu vitamin A (cà rốt, khoai lang, rau bina), vitamin C (cam, quýt, dâu tây, ớt chuông), vitamin E (hạt hạnh nhân, hướng dương, dầu thực vật), vitamin nhóm B (ngũ cốc nguyên hạt, trứng, thịt gia cầm) và axit béo omega-3 (cá hồi, cá thu, quả óc chó). Đồng thời, duy trì thói quen uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày (khoảng 2 lít hoặc hơn tùy nhu cầu cơ thể) để giữ cho da luôn đủ độ ẩm. 

4.2. Đeo găng tay mỗi khi ra ngoài và làm việc 

Găng tay là lớp bảo vệ hữu hiệu cho da tay khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường. Khi ra ngoài trời lạnh hoặc có gió, hãy đeo găng tay ấm để ngăn ngừa mất độ ẩm. Khi trời nắng, bạn có thể dùng găng tay chống tia UV hoặc găng tay vải thông thường để hạn chế tác động của ánh nắng. Đặc biệt phải đeo găng tay bảo hộ (cao su, nitrile) khi làm việc nhà, tiếp xúc với hóa chất tẩy rửa hoặc các chất gây kích ứng khác. 

4.3. Sử dụng thuốc theo chỉ định bác sĩ 

Nếu da tay khô là triệu chứng của một bệnh lý da liễu (như chàm, vảy nến) hoặc do tác dụng phụ của một loại thuốc bạn đang dùng thì cần tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc bôi đặc trị để giảm viêm và cải thiện hàng rào bảo vệ da, hoặc điều chỉnh liều lượng/loại thuốc đang gây khô da. Tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng thuốc khi chưa có sự thăm khám và tư vấn y tế.

4.4. Áp dụng liệu pháp tia cực tím (UV) 

Đây là phương pháp điều trị y khoa chuyên sâu, còn gọi là quang trị liệu, được áp dụng cho các trường hợp da tay khô nặng do bệnh lý như vảy nến hoặc viêm da cơ địa nặng không đáp ứng với các phương pháp khác. Quá trình này phải được thực hiện tại cơ sở y tế dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ da liễu, sử dụng các thiết bị phát ra tia UVA hoặc UVB với liều lượng được kiểm soát chính xác để giảm viêm và kiểm soát triệu chứng bệnh. Lưu ý, đây không phải là việc tự ý phơi nắng hay sử dụng giường tắm nắng.

4.5. Cách chăm sóc da tay bị khô – Dùng các loại kem dưỡng chuyên dụng 

Khi da tay bị khô, bạn không nên bỏ qua kem dưỡng chăm sóc da tay khô mỗi ngày. Theo đó nên tìm các sản phẩm chứa thành phần dưỡng ẩm như hydrocortisone, glycerin, axit hyaluronic; thành phần làm mềm da như bơ hạt mỡ, ceramides, lanolin; và thành phần khóa ẩm như petrolatum, dimethicone, sáp ong. Sử dụng kem dưỡng sau mỗi lần rửa tay, sau khi tiếp xúc với nước hoặc hóa chất, và đặc biệt là trước khi đi ngủ để da có thời gian phục hồi. Tùy vào nhu cầu, bạn có thể chọn kem có thêm chức năng chống lão hóa hoặc làm sáng da nếu da tay có các vấn đề tương ứng. 

4.6. Tích cực dưỡng ẩm cho da tay 

Ngoài kem chuyên dụng, chăm sóc da tay khô đòi hỏi bạn phải dưỡng ẩm thường xuyên và đều đặn trong ngày. Hãy hình thành thói quen thoa kem dưỡng ngay sau khi rửa tay và lau khô, khi cảm thấy da bắt đầu căng hoặc khô. Luôn mang theo một tuýp kem dưỡng ẩm nhỏ bên mình để tiện sử dụng. Vào buổi tối, hãy thoa một lớp kem dày hơn, massage nhẹ nhàng và có thể đeo thêm một đôi găng tay cotton mỏng để tăng hiệu quả giữ ẩm qua đêm. 

4.7. Thay đổi các thói quen xấu 

Bạn hãy xem xét lại các thói quen hàng ngày có thể đang làm trầm trọng thêm tình trạng khô da tay và cố gắng thay đổi. Ví dụ như tránh rửa tay bằng nước quá nóng; ưu tiên sử dụng xà phòng hoặc sữa rửa tay dịu nhẹ, dùng khăn mềm thấm khô nhẹ nhàng sau khi rửa thay vì chà xát mạnh. Đồng thời hạn chế tối đa việc tiếp xúc trực tiếp với các chất tẩy rửa mạnh bằng cách luôn đeo găng tay khi làm việc nhà, không cắn móng tay, gặm da quanh móng hoặc mút ngón tay. 

4.8. Sử dụng một số nguyên liệu thiên nhiên làm mềm da 

Bạn có thể tận dụng các nguyên liệu sẵn có trong bếp để làm mặt nạ dưỡng ẩm cho da tay: 

• Mật ong: Mật ong có khả năng cấp ẩm và kháng khuẩn tự nhiên. Hãy thoa một lớp mật ong nguyên chất lên da tay, để khoảng 15 – 20 phút rồi rửa sạch bằng nước ấm. 

• Dưa chuột: Loại quả này giúp cấp nước và làm dịu mát làn da. Xay nhuyễn hoặc thái lát mỏng dưa chuột rồi đắp lên tay trong 15 – 20 phút. 
• Dầu oliu: Dầu oliu giàu axit béo và chất chống oxy hóa giúp làm mềm và nuôi dưỡng da. Hãy làm ấm nhẹ dầu oliu rồi massage nhẹ nhàng lên da tay và móng, có thể để qua đêm (đeo găng tay cotton) để dưỡng chất thấm sâu. 
• Yến mạch: Đây là nguyên liệu có tác dụng làm dịu da, giảm ngứa và chống viêm hiệu quả. Trộn bột yến mạch với một ít nước ấm tạo thành hỗn hợp sệt, thoa lên tay và để khoảng 15 – 20 phút rồi rửa sạch. 

4.9. Thăm khám với bác sĩ khi da tay bị khô kéo dài 

Nếu tình trạng da tay khô của bạn không cải thiện sau khi đã áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà, hoặc da trở nên quá khô đến mức nứt nẻ, chảy máu, có dấu hiệu nhiễm trùng (sưng, đỏ, có mủ), bạn nên đi khám bác sĩ da liễu. Bác sĩ sẽ giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây khô da và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả. 

Xem thêm: 

8 cách dưỡng da tay mềm mại, căng mịn, ẩm mướt tại nhà

5. Cách phòng ngừa da tay bị khô dễ thực hiện

Bên cạnh cách chăm sóc da tay bị khô, bạn cũng có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa da tay khô ráp, nứt nẻ dưới đây: 

• Thường xuyên dưỡng da tay: Tập thói quen thoa kem dưỡng ẩm cho tay nhiều lần trong ngày, đặc biệt là sau mỗi lần rửa tay và trước khi đi ngủ để duy trì độ ẩm cần thiết cho da.
• Sử dụng bao tay khi tiếp xúc với chất tẩy rửa: Luôn đeo găng tay cao su khi rửa chén, giặt đồ, lau dọn nhà cửa để bảo vệ da tay khỏi các hóa chất mạnh có thể gây khô và kích ứng.
• Không nên rửa tay với nước quá nóng: Rửa tay bằng nước ấm thay vì nước nóng, vì nước quá nóng sẽ làm mất đi lớp dầu tự nhiên trên da nhanh hơn, khiến da dễ bị khô và tổn thương.

• Tránh tiếp xúc nhiệt độ cao: Hạn chế để tay tiếp xúc trực tiếp với các nguồn nhiệt cao như lò sưởi, bếp lửa, hoặc không khí nóng từ máy sấy trong thời gian dài. Vì nhiệt độ cao làm tăng tốc độ bay hơi nước trên da.
• Giữ tinh thần thoải mái, bớt căng thẳng: Cố gắng kiểm soát căng thẳng bằng các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, hoặc dành thời gian cho sở thích cá nhân, vì stress kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe làn da nói chung.

Xem thêm: 

Loại bỏ nếp nhăn cổ với 10 cách giảm nếp nhăn an toàn

Tóm lại, hiểu rõ các nguyên nhân và biết được da tay khô thiếu chất gì là bước đầu tiên để lựa chọn cách chăm sóc da tay bị khô phù hợp và hiệu quả. Việc kết hợp giữa các biện pháp bảo vệ da khỏi tác nhân gây hại từ môi trường, dưỡng ẩm thường xuyên; đồng thời duy trì lối sống lành mạnh và chế độ dinh dưỡng đầy đủ sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng khô ráp da. Đừng ngần ngại tìm đến sự tư vấn của bác sĩ da liễu nếu tình trạng khô da tay kéo dài hoặc nghiêm trọng, để đảm bảo bạn luôn có đôi bàn tay khỏe mạnh và mịn màng.